- RECANERE
- RECANEREapud Plin. l. 28. c. 2. Non pauci etiam (credunt) serpentes ipsas recanere; et hunc unum ilis esse intellectum: Graecis ἀντᾴδειν, apud Aristorelem de Saga Thessala, Εἶτα μιμεῖται τὴν φωνὴν τοῦ θηρίου τὸ δὲ ἀντάδει καὶ πρόςειςι, Deinde imitatur (Saga) vocem serpentis: serpens vero recanit et accedit: est contrariôsibilô incantationem repellere et retorquere. Nempe duobus modis incantationi serpens obluctari creditus est, aut cum recanit, aut cum obsurdescit ad cantum. Et quidem serpens, in quem ideo irrita incantatio est, quia cantui sic occinit, sil dicitur Arabice, h. e. tinnulus vel stridulus, i. e. qui stridore quôdam editô Mago occentat et obsibilat: quemadmodum iidem asammo, i. e. surdum vocant, qui cantu non afficitur. Sive autem ad cantum obsurdescat, sive recanat serpens, non eluctari folum, sed et Mago creare periculum creditur. Sic apud Aristotelem, cum Thessalae veneficae sacer serpens occentaret, parum abfuit, quin in soporem let hiferum illa dilaberetur. Atque, ut testatur Alcimus, de Peccato Orig. l. 2.Interdum perit incantans, si callida surdusAdiuratoris contempsit murmura serpens.Sive tota vis incantationis, iustô Dei iudiciô, cedat in perniciem auctoris; sive serpens incantatori letale vulnus inferat. Quo pertinet celebre exemplum Saltzburgensis illius Magi, apud Delrium, Disquisit. Magic. l. 2. Quaest. 13. qui, cum omnes ad unum milliare serpentes in quandam foveam cogere niteretur, tandem ab ingenti quodam et annoso, in eum insiliente, necatus est. Qui porro serpentes recanant, vel ad cantum obsurdescant, vel quorum serpentum virus quôvis fascinô credatur esse potentius, Graecorum nullus explicat: nisi quod Aelianus id aspidi tribuit, l. 1. c. 54. quod in illius morsum neque medicamina neque incantationes quicquam prosint. Avicenna vero, rem hanc accurate et dilucide exponens, c. de Speciebus serpentum, ad classem surdorum ac stridulorum refert, aspidem, hydrum, regulum, cerastam et chersydrum. Sed, quidni etiam regulus, aut aspis, potentiâ Daemonis tam facile evocetur, aut obtorpescat, aut venenô exarmetur, quam avivis alius serpens? Et Magis hîc haerere calculum quis crediderit, cum maiora in aliis artis suae specimina videantur edere? Praeterea hos quoque serpentes incantationi esse obnoxios, multi scribunt. Itaque censet Bochartus, non esse certas quasdam serpentum species, in quas Magorum carmina nil possint, sed in eadem specie posse esse diversum successum, prout varie Deus (qui non vult ut Satanae omnia liceant) ei habenas aut adducit aut remittit. Sed nec Daemon paredrus: a quo pendet incantationis vis tota, ad Magi nutum semper sese accommodat etc. Vide Hadr. Turnebum, Adversar. l. 23. c. 10. Sam. Bochart. Hierozoici Part. poster. l. 3. c. 6. et supra in voce Aspis surda.
Hofmann J. Lexicon universale. 1698.